میلگرد یکی از مهم‌ترین مصالح ساختمانی است که در تقویت سازه‌های بتنی نقش حیاتی دارد. خرید میلگرد باکیفیت و با قیمت مناسب، از دغدغه‌های اصلی پیمانکاران و مهندسان عمران محسوب می‌شود. در این مقاله به بررسی نکات مهم در خرید میلگرد و عوامل مؤثر بر قیمت آن می‌پردازیم.

 معرفی میلگرد و اهمیت آن در ساختمان‌سازی

میلگرد که در زبان انگلیسی به آن Rebar گفته می‌شود، نوعی مقطع فولادی است که برای افزایش استحکام سازه‌های بتنی به کار می‌رود. بتن، اگرچه مقاومت فشاری بالایی دارد، اما از نظر مقاومت کششی ضعیف است؛ ازاین‌رو، برای جبران این ضعف، میلگرد درون بتن قرار می‌گیرد تا تنش‌های کششی را کنترل کند. این امر سبب افزایش دوام و پایداری سازه در برابر نیروهای خارجی مانند زلزله و باد می‌شود.

میلگرد چیست و چه کاربردی دارد؟

میلگرد یا آرماتور نوعی میله فولادی است که برای افزایش مقاومت کششی بتن در سازه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. بتن به تنهایی مقاومت فشاری خوبی دارد اما در برابر نیروهای کششی ضعیف است، بنابراین میلگردها به عنوان تقویت‌کننده در بتن به کار می‌روند. از میلگردها در ساختمان‌ها، پل‌ها، سدها و دیگر پروژه‌های مهندسی استفاده می‌شود.

مهم‌ترین کاربردهای میلگرد

1. افزایش مقاومت کششی بتن و جلوگیری از ترک‌خوردگی

2. بهبود پایداری سازه‌های بتنی

3. تقویت فونداسیون و اسکلت ساختمان‌ها

4. استفاده در پل‌ها، سدها و تونل‌ها برای افزایش دوام

5. تقویت دیوارهای حائل و کف‌سازی‌ها

انواع میلگرد و استانداردهای آن

میلگردها بر اساس مشخصات فیزیکی، ترکیبات شیمیایی و استانداردهای تولید به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. در ایران، استاندارد ISIRI 3132 معیار اصلی تولید میلگرد است. انواع میلگرد بر اساس شکل سطحی و خواص مکانیکی شامل موارد زیر است:

 میلگرد ساده (A1)

• دارای سطحی صاف و بدون آج است.

• مقاومت کششی آن در مقایسه با میلگرد آجدار کمتر است.
• بیشتر برای کاربردهایی که نیاز به خم‌کاری و جوشکاری دارند، استفاده می‌شود.

میلگرد آجدار

میلگردهای آجدار دارای برجستگی‌هایی روی سطح خود هستند که باعث افزایش چسبندگی آن‌ها با بتن می‌شود. این نوع میلگردها بر اساس مقاومت و نوع آج به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:

• میلگرد A2: دارای آج‌های مارپیچی است و مقاومت کششی متوسطی دارد. برای کاربردهای معمول ساختمانی مناسب است.
• میلگرد A3: دارای آج‌های جناقی (هفت و هشتی) است و استحکام کششی بیشتری نسبت به A2 دارد.
• میلگرد A4: بیشترین مقاومت کششی را دارد و برای پروژه‌های صنعتی و پل‌سازی استفاده می‌شود.

فرآیند تولید میلگرد

تولید میلگرد از طریق فرآیند نورد گرم انجام می‌شود. در این فرآیند، شمش فولادی در دمای بالا حرارت داده می‌شود و سپس از میان غلتک‌های مخصوص عبور می‌کند تا به قطر مورد نظر برسد. در مرحله نهایی، میلگردها سرد شده و بر اساس استانداردهای تعیین‌شده، برش داده می‌شوند.

روش‌های تولید میلگرد

1. روش نورد گرم: رایج‌ترین روش تولید که در آن شمش‌های فولادی در دمای بالا ذوب شده و به شکل میلگرد در می‌آیند.

2. روش نورد سرد: میلگردها از طریق کشش و تغییر شکل سرد تولید می‌شوند که استحکام بیشتری دارند.

3. روش ترمکس (آب‌دهی و حرارت‌دهی): در این روش میلگرد پس از تولید، از میان آب عبور داده شده تا خواص مکانیکی بهتری پیدا کند.

 عوامل مؤثر بر قیمت میلگرد

قیمت میلگرد به عوامل مختلفی وابسته است که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:

 قیمت جهانی فولاد

میلگرد از فولاد تولید می‌شود، بنابراین نوسانات قیمت فولاد در بازارهای جهانی تأثیر مستقیمی بر قیمت آن دارد. قیمت فولاد تحت تأثیر عرضه و تقاضا، شرایط اقتصادی و سیاست‌های تجاری کشورهای بزرگ تولیدکننده فولاد مانند چین، آمریکا و روسیه قرار دارد.

 نرخ ارز

در کشورهایی که مواد اولیه یا محصولات فولادی را وارد می‌کنند، تغییرات نرخ ارز می‌تواند به‌طور مستقیم بر قیمت میلگرد اثر بگذارد. افزایش نرخ ارز معمولاً منجر به افزایش قیمت میلگرد می‌شود.

هزینه‌های تولید

هزینه‌های انرژی، نیروی کار و حمل‌ونقل از جمله عوامل مهم در تعیین قیمت میلگرد هستند. افزایش قیمت برق، گاز و سوخت، هزینه تولید را بالا می‌برد و باعث افزایش قیمت نهایی محصول می‌شود.

میزان عرضه و تقاضا

در فصولی که ساخت‌وساز افزایش پیدا می‌کند، تقاضا برای میلگرد بالا می‌رود و در نتیجه قیمت آن افزایش می‌یابد. برعکس، در فصول سرد که فعالیت‌های ساختمانی کاهش می‌یابد، قیمت‌ها نیز ممکن است افت کنند.

 شرایط اقتصادی و سیاسی

تحریم‌ها، سیاست‌های دولتی، تعرفه‌های گمرکی و قوانین صادرات و واردات از دیگر عواملی هستند که بر قیمت میلگرد تأثیر می‌گذارند.

قیمت میلگرد در بازار ایران

در ایران، قیمت میلگرد به‌طور روزانه تغییر می‌کند و تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی قرار دارد. قیمت میلگرد در سال ۱۴۰۳ به‌طور میانگین به شرح زیر بوده است:

• میلگرد آجدار سایز ۱۲ (A3) کارخانه فولاد البرز غرب: ۲۳,۳۰۰ تومان به‌ازای هر کیلوگرم
• میلگرد آجدار سایز ۸ (A3) کارخانه فولاد بافق یزد: ۳۶,۴۰۰ تومان به‌ازای هر کیلوگرم

توجه داشته باشید که این قیمت‌ها ممکن است بسته به شرایط بازار تغییر کنند.

مشخصات فنی میلگردها

• قطر میلگرد: از 6 تا 50 میلی‌متر متغیر است.

• وزن میلگرد: بسته به قطر و طول آن متفاوت است.

• مقاومت کششی: میلگردهای استاندارد مقاومت کششی مشخصی دارند که باید بر اساس نیاز پروژه انتخاب شوند.

• استانداردهای تولید: شامل استانداردهای ملی و بین‌المللی مانند A1، A2، A3 و A4 می‌شود.

 نکات مهم در خرید میلگرد

برای خرید میلگرد با کیفیت و قیمت مناسب، رعایت نکات زیر ضروری است:

1. بررسی استاندارد و مشخصات فنی: همیشه اطمینان حاصل کنید که میلگرد خریداری‌شده مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی باشد.
2. انتخاب برند معتبر: کارخانه‌های مختلفی در ایران میلگرد تولید می‌کنند که کیفیت محصولات آن‌ها ممکن است متفاوت باشد. برندهای معتبر شامل ذوب‌آهن اصفهان، فولاد خراسان، فولاد کویر کاشان و فولاد نیشابور هستند.
3. بررسی نوسانات قیمت: قبل از خرید، روند تغییرات قیمت را بررسی کنید تا بتوانید در بهترین زمان خرید کنید.
4. خرید از تأمین‌کنندگان معتبر: برای جلوگیری از خرید میلگرد تقلبی، توصیه می‌شود از تأمین‌کنندگان و فروشندگان معتبر خرید کنید.

سوالات متداول

1. چگونه میلگرد با کیفیت را تشخیص دهیم؟ بررسی گواهینامه استاندارد، وزن و ابعاد میلگرد، و انجام آزمایش‌های کششی و خمشی می‌تواند به تشخیص کیفیت میلگرد کمک کند.

2. آیا قیمت میلگرد در طول سال تغییر می‌کند؟ بله، قیمت میلگرد تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله نوسانات نرخ ارز، میزان عرضه و تقاضا و قیمت جهانی فولاد قرار دارد.

3. آیا امکان خرید میلگرد به صورت عمده وجود دارد؟ بله، بسیاری از تأمین‌کنندگان و کارخانه‌ها امکان خرید عمده را با تخفیف‌های ویژه ارائه می‌دهند.

4. میلگرد آجدار بهتر است یا ساده؟ بسته به نوع پروژه، میلگرد آجدار معمولاً برای ساختمان‌سازی و بتن‌ریزی بهتر است زیرا چسبندگی بیشتری با بتن دارد.

هزینه حمل بار میلگرد

همانطورکه قیمت میلگرد برندهای مختلف به‌عنوان یکی از ارکان اصلی در محاسبه هزینه نهایی پروژه‌های ساختمانی نقش دارد، حمل‌ونقل این محصول نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع، هزینه حمل بار میلگرد، به عنوان یک عامل تاثیرگذار، می‌تواند قیمت نهایی میلگرد در محل پروژه را به طور قابل توجهی تحت الشعاع قرار دهد.

عوامل متعددی در تعیین هزینه حمل میلگرد دخیل هستند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مسافت: مسافت بین مبدا و مقصد، یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین کننده هزینه حمل است. هر چه مسافت بیشتر باشد، به طبع هزینه حمل نیز افزایش می‌یابد.
• حجم بار: حجم بار نیز بر هزینه حمل تاثیر می‌گذارد. به طور کلی، حمل بارهای حجیم‌تر به دلیل نیاز به تجهیزات و نیروی انسانی بیشتر، هزینه بالاتری خواهد داشت.
• نوع بار: نوع میلگرد (آجدار، ساده، گالوانیزه و ...) و همچنین نحوه بسته بندی آن می‌تواند بر هزینه حمل تاثیر بگذارد.
• نوع وسیله حمل و نقل: انتخاب وسیله حمل‌و‌نقل مناسب (مانند کامیون، تریلر، کامیونت و ...) با توجه به حجم و نوع بار، از دیگر عوامل موثر بر هزینه حمل است.
• شرایط آب و هوایی: شرایط آب و هوایی، به خصوص در فصول سرد سال، می‌تواند بر هزینه حمل و نقل به دلیل افزایش سختی و خطرات احتمالی، تاثیر بگذارد.
• هزینه‌های جانبی: هزینه‌های جانبی مانند عوارض جاده‌ای، بیمه بار، تخلیه و بارگیری و ... نیز باید در محاسبه نهایی هزینه حمل لحاظ شوند.

با توجه به موارد ذکر شده، انتخاب روش حمل‌و‌نقل مناسب و مقرون به‌صرفه، یکی از چالش‌های مهم در معادله قیمت نهایی میلگرد به شمار می‌رود. خریداران میلگرد، به خصوص در خریدهای عمده و یا برای پروژه‌های در محل‌های دور افتاده، باید به‌دقت هزینه‌های حمل را بررسی و مقایسه کنند تا بتوانند بهترین و اقتصادی‌ترین روش را برای حمل میلگرد به محل پروژه انتخاب نمایند.

در این راستا، بخش باربری آهن آنلاین، خدمات حمل‌و‌نقل را نیز به مشتریان خود ارائه می‌دهند. استفاده از این خدمات می‌تواند تا حدودی در کاهش هزینه‌ها و همچنین آسودگی خاطر خریداران موثر باشد.

جمع‌بندی

میلگرد یکی از مهم‌ترین مصالح در صنعت ساختمان است که در افزایش استحکام و دوام سازه‌های بتنی نقش اساسی دارد. انواع مختلفی از میلگرد با ویژگی‌های متفاوت تولید می‌شود و قیمت آن تحت تأثیر عوامل متعددی مانند نرخ ارز، قیمت جهانی فولاد، هزینه‌های تولید و میزان عرضه و تقاضا قرار دارد. برای خرید میلگرد با بهترین کیفیت و قیمت، بررسی استانداردها، انتخاب برند معتبر و نظارت بر نوسانات بازار ضروری است.